สารบัญ
เคตามีน
เคตามีน (Ketamine) หรือภาษาพูดเป็น ยาเค เป็นยาในจำพวกยาสลบ คนรับยานี้จะไม่สลบและจะมีลักษณะไร้อารมณ์แล้วก็อยู่ในความคิดความฝัน มีฤทธิยับยั้งปวด, ยับยั้งประสาท แล้วก็ทำให้ความจำเสื่อม ยานี้สามารถใช้รักษาลักษณะของการปวดเรื้อรังรวมทั้งยังบางทีอาจถูกใช้เป็นยาระงับประสาทในคนป่วยหนัก ยานี้ยังช่วยทำให้ระบบหายใจแล้วก็หัวใจดำเนินงานอย่างแคล่วคล่องว่องไวขึ้น สามารถรับยานี้ได้โดยกิน, สูดกลิ่น, ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ หรือฉีดเข้าหลอดโลหิตดำ ถ้าหากฉีดเข้าเส้นเลือดจะออกฤทธิใน 5 นาทีแล้วก็จะอาจจะฤทธิไปราว 25 นาที
เคตามีนได้รับการยืนยันขึ้นเอกสารให้เป็นตัวยาในหน่วยงานอนามัยโลก เมื่อปี คริสต์ศักราช 1962 ในปัจจุปันยาเคตามีนเป็นตัวยาสามัญเป็นตัวยาที่ใช้ในลักษณะของการเสพติดเพื่อความบรรเทา
การออกฤทธิ์
การออกฤทธิ์ของตัวยาคือทำให้ผู้รับยามีอาการคล้ายว่าสลบหรือสลบอยู่แต่ตาจะไม่หลับ ตัวยาสามารถละลายได้ดีในไข้มัน เมื่อรับตัวสารยาเข้าสู่ร่างกายจะสลายไปตามกล้ามเนื้อของร่างกายได้เป็นอย่างดี การออกฤทธิ์ของตัวยาอยู่ได้ถึง 2 ชั่วโมง ยาเคเป็นยาออกฤทธิ์ให้มีการหลอนของประสาทร้ายแรง คนที่เสพจะคิดว่าตัวเองสุขสบาย เกิดภาพเผลอฝัน เพลินใจ ในระยะสั้นจะก่อให้เกิดอาการระแวง ประสาทหลอน อัมพาตชั่วครู่ ถ้าใช้ต่อเนื่องกันเป็นเวลานานจะมีผลกระทบกับสมองโดยตรง ทำให้มีปัญหาความจำ สมาธิ การรับทราบ เปลี่ยนเป็นคนวิกลจริตได้
ผล ข้าง เคียง จากการกินยา
ผลอันตรายจากการรับยานี้จะทำให้เกิดความรุนแรงกับร่างและสมองในทัน ผู้ที่รับยาเคนมผง คือผู้เสพจะมีระดับสารเสพติดที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับว่าใส่สารใดมากเป็นพิเศษ อย่างสารสกัดที่มาจากเฮโรอีนจะออกฤทธิ์ทำให้หายใจยาก ยาเคและยาไอซ์ทำให้เกิดภาวะหัวใจขาดเลือด และยานอนหลับทำให้หลับยาวและเสริมฤทธิ์กดการหายใจหมดสติ ดังนั้นเมื่อนำทุกสารมาผสมกันก็จะเสริมฤทธิ์ให้รุนแรงส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากจากการเสพยาเคนมผง ต่อให้เข้ารับการรักษาได้ก่อนเสียชีวิตก็ยากที่จะรักษาให้กลับมาใช้ชีวิตดังเดิมได้ ผู้เสพแต่ละคนอาการจะแตกต่างกันขึ้นกับปริมาณระยะเวลาผู้ใดที่รับสารเคตามีนไปสู่ร่างกายมากยิ่งกว่า 1 กรัม อาจจะส่งผลให้มีการชัก หรือสมองขาดออกซิเจน ทำให้ถึงแก่ความตายได้ในทันที่ หรือใช้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆก็จะส่งผลด้วยเหมือนกันเพราะเหตุว่าตัวยามีการสะสมภายในร่างกายทำให้ร่างกายหมดสภาพลงเรื่อย ๆ
อาการแพ้ยาเคตามีน
ลักษณะของคนที่บงบอกว่ามีลักษณะอาการแพ้ตัวยา จะมีลักษณะอาการมีผื่นขึ้นตามรอบๆภายนอกร่างกาย ดวงตาเกิดอาการพลามัวรวมทั้งการมองเห็นก่อให้เกิดการผิดพลาด เมื่อเจออาการดังนี้ควรจะหยุดใช้ยาหรือไปพบหมอในทันทีทันใด ถ้าหากใช้ต่อเนื่องกันบ่อยเกินความจำเป็นอาจทำให้กำเนิดอาการติดยาเสพติด การใช้เยาควรจะขอคำแนะนำหมอทุกคราวก่อนจะใช้ถ้าหากใช้ยามั่วอาจนำไปสู่อาการร้ายแรงได้ ดังนี้
มีผื่นคันขึ้นชั่วครั้งชั่วคราวหรือมีลักษณะอาการปวดรอบๆที่ฉีดยา
- คลื่นไส้ อาเจียน
- อาการตากระตุก น้ำตาไหล เห็นภาพซ้อน
- กระเพาะปัสสาวะอักเสบ ทำให้หายใจช้า เบา รวมทั้งหยุดหายใจชั่วครั้งคราว ความดันต่ำ
- ภาวะความดันโลหิตสูงขึ้นชั่วครั้งชั่วคราว
- ภาวการณ์หัวใจเต้นเร็ว ภาวการณ์หัวใจเต้นช้า แล้วก็ภาวการณ์หัวใจเต้นผิดจังหวะ
- กล้ามเกิดภาวะตึงตัวมากขึ้นกระทั่งคล้ายกับอาการชัก
- มีสารคัดเลือกหลั่งรวมทั้งเสลดออกมาที่หลอดลมมากมาย
- สภาวะเกร็งของกล่องเสียง สามารถเจออาการติดยาเสพติดได้ แม้ใช้ต่อเนื่องกันบ่อย
ยาเคนมผงร้ายแรง
ยาเคนมหรือยาเค ที่กำลังเป็นที่นิยมอยู่ในสังคมตอนนี้ เป็นสิ่งเสพติดที่ร้ายแรงรวมทั้งในส่วนประกอบของตัวยามีส่วนประกอบของยานอนหลับจะมีลักษณะเป็นผุยผงบดละเอียดเหมือนนมผงจะนำมาเสพด้วยวิธีการสูดดมเข้าสู่ร่างกายผ่านจมูก ซึ่งยาเคตามีนมีฤทธิ์รุนแรงอยู่แล้วเมื่อมีการผสมตัวยาเข้าไปอีกก็จะมีผลให้มีความรุนแรงเพิ่มมากขึ้น ถ้าเกิดได้รับยาเข้าไปภายในร่างกายอาจก่อให้ผู้ทีเสพเกิดอาการช็อคหรือหัวใจหยุดเต้นได้ในทันที
อันตรายของยาเคนมผง
ยาเคนมผงจะมีฤทธิ์รุนแรงกว่ายาเคธรรมดาเนื่องจากมีการผสมตัวยาเข้าไปมากกว่าเดิมเพื่อทำให้ตัวยามีความละเอียดเพื่อใช้ในลักษณะของการสูดดมแทนที่จะรับประทานหรือฉีดแต่ว่าแปลงมาเป็นการสูดดมเข้าไปให้ผ่านทางโพรงจมูกก็เลยอาจก่อให้จมูกมีการหมดสภาพหรือเกิดอาหการร้ายแรงแล้วก็เป็นยากล่อมประสาทที่ผสมตัวยานอนหลับเดิมทีแล้วยาเคมีผลให้เกิดอาการสะลืมสะลื่อเมื่อเพิ่มยานอนหลับเข้าไปอีกก็จะมีผลให้เกิดอาการน็อค หรือ ช็อก ได้ในทันที่ หัวใจหยุดเต้นโดยอัตโนมัติแล้วก็ในบางรายอาจเสียชีวิตในช่วงเวลานั้นเลย
เคตามีนนำไปใช้ทางการแพทย์อย่างไร?
- ใช้เป็น ยาสลบ ในเด็กเพื่อกล้ามเนื้อคลายตัวรวมทั้งทำให้ไม่ยุ่งยากต่อการใส่ท่อช่วยหายใจ
- ทุเลาอาการ โรคหอบหืด ในผู้ที่เจ็บป่วยจากโรคทางเดินหายใจตีบเรื้อรัง
- ใช้เป็นยาช่วยสำหรับการผ่าตัดเร่งด่วนในภาวะการเกิดสงคราม ใช้ ทุเลาลักษณะของการปวดหลัง เข้ารับการผ่าตัดรวมทั้งช่วยลดการใช้ยามอร์ฟีน (Morphine)
- ใช้บรรเทา อาการเซื่องซึมในโรคอารมณ์สองขั้ว (Bipolar depression)
รูปแบบการจำหน่อยเคตามี(Ketamine)
เคตามีนมีการจำหน่ายในประเทศไทยแค่เพียง 3 จำพวก ในรูปแบบการฉีดเป็นสิ่งที่ถูกตามกฎหมายถ้าหากใช้ในทางการแพทย์แต่ว่าถ้าเกิดใช้ในทางการเสพหรือสูดถือว่าเป็นการเสพติดไม่ถูกต้องตามกฎหมาย แบบยาเป็นยาฉีดตัวอย่างเช่น
- ยาฉีด ขนาด 50 มิลลิกรัม/มิลลิลิตร
- ยาฉีด ขนาด 10 มิลลิกรัม/20 มิลลิลิตร
- ยาฉีด ขนาด 50 มิลลิกรัม/10 มิลลิลิตร
ขั้นตอนการเสพยา ?
ธรรมดาเคตามีนหรือยาเคจะจำหน่ายกันในแบบยาน้ำบรรจุขวด (ปัจจุบันนำเข้าจากชายแดนเป็นผุยผงเลย) การเสพผู้เสพก็เลยจะต้องเอามาผ่านความร้อนให้น้ำระเหยไปแปลงเป็นผงหรือเรียกกันว่า”ต้ม”ให้แห้ง การต้มนั้นบางทีอาจใช้ไฟหรือเอาเข้าไมโครเวฟก็ได้ เมื่อได้ผงยามาแล้วหลังจากนั้นก็จะเอามาโกยรวมกันให้เป็นกองเล็กๆแล้วก็ใช้แนวทางสูดผงยาเข้าทางรูจมูก (แบบยานัตถุ์) ผงเล็กของตัวยาจะเดินทางผ่าเส้นโลหิตในรูจมูกรวมทั้งทางเดินหายใจ ไปออกฤทธิ์
เหตุผลที่ทำให้คนไม่ใช่น้อยติดยาเสพติดนี้
เพราะว่าเสพติดความสุขจอมปลอมจากการเสพยา ที่น่ากลัวไปกว่านั้นก็เป็น ถ้าหากใช้จำนวนมากจะมีการขัดข้องสำหรับในการหายใจ อาการที่ไม่พึ่งประสงค์พวกนี้จะปรากฎให้มองเห็นคล้ายกับอาการทางด้านจิต ซึ่งถ้าหากใช้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานๆจะปรากฎอาการ จะก่อให้ผู้เสพประสพกับสถานการณ์โรคทางจิต แล้วก็เปลี่ยนเป็นคนวิกลจริตได้ ผลต่ออารมณ์ มีความรู้สึกเคลิ้ม มึนหัว หรือที่เรียกว่าอาการ “Dissociation” ผลต่อการรับทราบจะเปลี่ยนการรับทราบทั้งปวงในขณะเสพ ไม่ค่อยสนองตอบ ต่อสภาพแวดล้อม อีกทั้งภาพ สี แสงสว่าง ผลต่อสถาพทางร่างกายและก็ระบบประสาท เมื่อใช้ยาเคในจำนวนมากๆไม่เฉพาะแต่จะ ส่งผลให้เกิดอาการขัดข้อง สำหรับในการหายใจเพียงแค่นั้น ยังมีผลให้มีการด้านจิต จิตหลอน หูแว่ว เปลี่ยนเป็นคนวิกลจริตได้
บทกำหนดโทษ
เคตามีนหรือยาเคนั้นไม่จัดว่าเป็นสิ่งเสพติดให้โทษนะครับ การควบคุมทางกฎหมาย เป็นวัตถุออกฤทธิ์จำพวก 2 (ลำดับที่ 35) ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 106 (พุทธศักราช2541) เรื่องบอกชื่อแล้วก็แบ่งชนิดวัตถุออกฤทธิ์ ตามความลับพระราชบัญญัติ วตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตรวมทั้งประสาท รวมทั้งจัดเป็นยาควบคุมพิเศษตามพ.ร.บ.ยา พุทธศักราช 2521
- ผู้ผลิต ขาย นำเข้า หรือส่งออก จำต้องระวางโทษติดคุกตั้งแต่ 5 ปี – 20 ปี และก็ปรับตั้งแต่ 100,000 บาท – 400,000 บาท
- ผู้เสพ จำเป็นต้องระวางโทษติดคุกตั้งแต่ 1 ปี – 5 ปี แล้วก็ปรับตั้งแต่ 20,000 บาท – 100,000 บาท
คำเตือนในการใช้ยาเค
บุคคลที่ไม่สมควรใช้ยา
- ผู้ที่แพ้สารในตัวยา
- บุคคลที่เป็นโรคซึมเศร้าไม่ควรใช้ตัวยาเพราะบุคคลเหล่านี้มีการรับยาจำพวก ฟีเนลซีน (Phenelzine) แพทย์จึงไม่แนะนำให้ใช้ร่วมกัน
- เด็กอายุต่ำกว่า 3 ปี เพราะตัวยาจะส่งผลต้องการพัฒนาการด้านยสมอง
- ผู้ที่มีความดันโลหิตสูง ร่างกายอาจเป็นอันตรายได้
บุคคลที่จะใช้ยา ควรปรึกษาแพทย์ก่อนจัดอยู่ใดกลุ่มนี้
- ผู้ที่อยู่ในช่วงการตั้งครรภ์ ด้วยเหตุว่าบางทีอาจมีผลต่อทารกในท้อง
- ผู้ที่อยู่ในตอนให้นมลูก เพราะเหตุว่าตัวยาจะสะลายไปในนมด้วยก่อนใช้ยาจำเป็นจะต้องขอความเห็นแพทย์ก่อน
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว เป็นโรคหัวใจ
- ผู้ที่ติดเหล้าหรือมีการดื่มสุราก่อนใช้จะต้องขอความเห็นจากแพทย์ก่อน
ปริมาณการใช้ยาเค
เด็กอายุ 16 ปีขึ้นไป รวมทั้งคนแก่
- ยาฉีดเข้าหลอดโลหิตดำจำนวน 1-4.5 มก./น้ำหนักตัว 1 กิโล โดยฉีดช้าๆตรงเวลาอย่างต่ำ 60 วินาที (ยาจำนวน 2 มก./น้ำหนักตัว 1 กิโล จะออกฤทธิ์ข้างใน 30 วินาที และก็ออกฤทธิ์นาน 5-10 นาที เมื่อใช้หยุดความรู้สึกสำหรับการผ่าตัด)
- ยาหยดทางหลอดโลหิตดำจำนวน 1-2 มก./น้ำหนักตัว 1 กิโล ในอัตรา 0.5 มก./น้ำหนักตัว 1 กก./นาที
- ยาฉีดเข้ากล้ามจำนวน 6.5-13 มก./น้ำหนักตัว 1 กก. (ยาจำนวน 9-13 มก./น้ำหนักตัว 1 กิโลจะออกฤทธิ์นาน 5-10 นาที เมื่อใช้หยุดความรู้สึกสำหรับการผ่าตัด)
ยาที่ไม่ควรใช้รวมกับยาเคตามีน ?
- ยาเซเลกิลีน (Selegiline)
- ยาฟีเนลซีน (Phenelzine)
- ยาแอสไพริน ( Aspirin)
- ยาโพรพอกซิฟีน (Propoxyphene)
- ยาทรานิลซัยโปรมีน (Tranylcypromine)
- ยาโซเดียมออกซีเบต (Sodium Oxybate)
- ยาไดอะซีแพม (Diazepam)
- ยาไอโซคาร์บอกซาซิด (Isocarboxazid)
- ยาพาราเซตามอล (Paracetamol)